Het concurrentiebeding
Wij krijgen regelmatig van onze leden vragen over het concurrentiebeding in een arbeidsovereenkomst. Daarom willen wij u hierover wat algemene informatie geven.
Arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd
In de arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd kan een concurrentiebeding worden opgenomen over de werkzaamheden van de werknemer na het einde van de arbeidsovereenkomst.
Bijvoorbeeld:
“De werknemer zal zonder schriftelijke toestemming van werkgever gedurende de arbeidsovereenkomst en na het einde hiervan gedurende een tijdvak van 2 jaar niet in enigerlei vorm een zaak gelijk, gelijksoortig of aanverwant aan het bedrijf van werkgever vestigen, drijven of mede drijven; hetzij direct, hetzij indirect, alsook financieel in welke vorm dan ook bij een dergelijke zaak belang hebben, daarin of daarvoor op enigerlei wijze werkzaam zijn, al dan niet in dienstbetrekking, hetzij tegen vergoeding, hetzij om niet, of daarin aandeel hebben binnen het werkgebied van werkgever. Dit verbod geldt in ieder geval in een straal van 50 km rondom de vestiging van werkgever”.
Het concurrentiebeding beperkt dus de werknemer in zijn recht om na het einde van zijn arbeidsovereenkomst werkzaam te zijn, zoals hij zelf wil (bij een andere werkgever of als zelfstandige).
Een concurrentiebeding is alleen geldig, als de arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd is aangegaan en de werkgever dit concurrentiebeding schriftelijk is overeengekomen met een meerderjarige werknemer en de werknemer het concurrentiebeding heeft ondertekend.
Bij overtreding van het concurrentiebeding kan de werkgever de werknemer een boete opleggen.
Arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd
Met de invoering van de Wet Werk en Zekerheid is met ingang van 1 januari 2015 de hoofdregel ingevoerd dat bij een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd geen concurrentiebeding kan worden gesloten. De achterliggende gedachte is dat deze werknemers al een in tijdsduur beperkt contract hebben en dat iedere beperking van de mogelijkheden om elders een arbeidsovereenkomst aan te gaan of als zelfstandige aan de slag te gaan in dezelfde branche, onwenselijk is. De tijdelijke werknemer ondervindt anders dubbel nadeel.
Het mag bij uitzondering alleen als er een schriftelijke motivering is opgenomen, waaruit de zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen blijken van de werkgever. De motivering moet zijn opgenomen in het concurrentiebeding zelf, onder het concurrentiebeding of in een apart document dat tezamen met het concurrentiebeding wordt opgesteld en getekend.
Het opstellen van de motivering moet gelijktijdig plaatsvinden met het aangaan van het concurrentiebeding. Het concurrentiebeding kan niet later alsnog worden gemotiveerd. De motivering kan tijdens de looptijd van de tijdelijke arbeidsovereenkomst ook niet worden aangepast. In geval van verlenging van de tijdelijke arbeidsovereenkomst, moeten het concurrentiebeding en de schriftelijke motivering daarvan opnieuw worden opgenomen. Ook bij het omzetten van een tijdelijke arbeidsovereenkomst in een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd, moet het concurrentiebeding opnieuw schriftelijk worden overeengekomen.
De zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen moeten niet alleen bestaan op het moment van het aangaan van het concurrentiebeding, maar ook op het moment dat de werkgever zich op het beding beroept, dus zowel bij het begin als bij het einde van de tijdelijke arbeidsovereenkomst.
De wet laat zich er niet over uit wat zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen zijn. Zo nodig zal de rechter moeten beoordelen of er sprake is van zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen. De rechter kan het concurrentiebeding (gedeeltelijk) vernietigen of schorsen. De rechter zal een belangenafweging doen tussen het bedrijfs- of dienstbelang enerzijds en het belang van de werknemer anderzijds en onder andere laten meewegen of de werknemer niet onbillijk wordt benadeeld door het concurrentiebeding. Daarnaast kan de rechter de boete matigen. Ook kan de rechter bepalen dat de werkgever een vergoeding moet betalen aan de werknemer.
Noot
Een concurrentiebeding, dat is opgenomen in een tijdelijk contract, dat voor 1 januari 2015 is afgesloten, en die tijdens de looptijd de datum 1 januari 2015 overschrijdt, blijft wel gewoon geldig.
Lees ook het artikel Hoe zit het nou echt met het concurrentiebeding?