Calamiteitenverlof en calamiteitenregeling

15/08/2023

Calamiteitenverlof

Onder de WAZO (Wet Arbeid en Zorg) vallen de wettelijk verplichte zorgverloven, zoals het kortdurend- en het langdurend zorgverlof en het kraamverlof voor de vader na de bevalling. Als de werknemer aan de voorwaarden voldoet, is de werkgever wettelijk verplicht zorgverlof te verlenen. In CAO’s kunnen wel afwijkende regels zijn vastgelegd. In dat geval geldt de CAO-regeling en niet de WAZO.

Eén van de verlofregelingen, die onder de WAZO valt, is het Calamiteitenverlof. Dit Calamiteitenverlof is bedoeld voor onvoorziene persoonlijke omstandigheden, waarvoor een werknemer direct vrij moet nemen. Een voorbeeld is een sterfgeval in de familie, waardoor opeens van alles geregeld moet worden. Maar ook een gesprongen waterleiding, waarbij de werknemer thuis op de loodgieter moet wachten, valt hieronder. Er moet dus sprake zijn van een onvoorziene noodsituatie, die niet uitgesteld kan worden. De duur van het verlof moet redelijk zijn en is dus afhankelijk van de aard van de onvoorziene noodsituatie.

Een werkgever moet een redelijk verzoek om calamiteitenverlof altijd toekennen en het salaris tijdens het verlof volledig doorbetalen. Als een werknemer vanwege de noodsituatie niet in staat is te werken, mag de werkgever nooit overgaan tot ontslag, ook niet als de werknemer pas achteraf de noodsituatie meldt of toelicht.

Calamiteitenverlof is dus een betaalde onderbreking van het werk door een acute gebeurtenis in het privéleven van de individuele werknemer.

 

Calamiteitenregeling

Het Calamiteitenverlof moet niet verward worden met de Calamiteitenregeling, die samenhangt met de Werkloosheidsuitkering. Er zijn calamiteiten, die niet één werknemer treft, maar de hele organisatie, waardoor er niet gewerkt kan worden. Bijvoorbeeld: een aanhoudende periode van strenge vorst in de bouw, een uitbraak van vogelgriep of het afbranden van het bedrijfsgebouw. Het gaat hier dus om extreme situaties, die niet meer geacht worden tot het normale bedrijfsrisico te horen en vaak een langere periode duren. Van de werkgever kan in zo’n omstandigheid niet verlangd worden dat hij het loon van al zijn werknemers gedurende de hele periode doorbetaalt. Nu kennen wij hier twee aparte regelingen voor: de WW bij onwerkbaar weer en de WW bij werktijdverkorting bij buitengewone omstandigheden. In beide gevallen neemt het UWV de loondoorbetaling (gedeeltelijk en tijdelijk) over in de vorm van een WW-uitkering.

 

De politiek is er nog steeds mee bezig om deze twee regelingen samen te voegen tot de zogenaamde Calamiteitenregeling: toekomstige regeling die een (tijdelijke) WW-uitkering voor werknemers regelt als de continuïteit van de organisatie door gevaren van buitenaf wordt bedreigd. Afwachten of deze regeling er echt komt!