Aansprakelijkheid, waar moet je op letten?

Een ongeluk zit in een klein hoekje, maar wanneer ben je zelf aansprakelijk? En wanneer is jouw werkgever aansprakelijk? Naast aansprakelijkheid bij (lichamelijk) letsel zijn er zijn meer soorten aansprakelijkheid. Wat voor jou belangrijk is om te weten als werknemer of als zzp’er lees je in dit artikel. Er is verschil tussen de rechten en plichten van werknemers en zelfstandigen. Als werknemer is er veel meer ‘gedekt’ via je werkgever. Voor zzp’ers is dat een heel ander verhaal.

ZZP’ers

Als zzp’er moet jij meer regelen dan wanneer je in loondienst bent. Er zijn niet veel verplichtingen, maar wel een aantal zaken die we je sterk aanraden. Zo heb je bijvoorbeeld de mogelijkheid om een bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering af te sluiten. Als zelfstandige ben je namelijk altijd aansprakelijk als er een foutje tussendoor slipt of als er een ongeluk gebeurt. Dan is het wel zo fijn dat je hiervoor verzekerd bent, en niet zelf hoofdelijk aansprakelijk wordt gesteld. Want als je aansprakelijk wordt gesteld, gaat het al snel om duizenden euro’s. Wanneer je HZC-lid bent en bij ons geregistreerd staat als zzp’er, dan heb je recht op een lidmaatschap bij ZZP Nederland. Wij zorgen voor je inschrijving bij ZZP Nederland. Je profiteert dan direct van korting op diverse verzekeringen. Ben je zzp’er, maar heb je dit nog niet aan ons doorgeven? Doe dit dan alsnog. Hiervoor kun je contact opnemen met de ledenadministratie.

Werknemers

Als werknemer heb je meer rechten dan een zzp’er. Dat is het voordeel van in loondienst zijn. Maar wat is er allemaal voor jou geregeld op het gebied van aansprakelijkheid? En waarmee moet je zelf rekening houden?

Schade

Natuurlijk willen we allemaal voorkomen dat we schade veroorzaken. Maar we maken allemaal wel eens een foutje tijdens het werk. Als je dan toch per ongeluk schade hebt veroorzaakt, worden de kosten hiervoor gelukkig niet gelijk op je loon ingehouden. Wel is het belangrijk dat je schade direct meldt bij je werkgever. Vaak heeft deze een procedure opgesteld voor dit soort gevallen. Wanneer je je hieraan houdt, zullen de meeste werkgevers vanaf het begin af aan begripvol zijn en de schade verder afhandelen. Er kan echter een hele andere situatie ontstaan wanneer je de schade willens en wetens niet meldt.

Bedrijfsongeval

Je werkgever heeft de verplichting ervoor te zorgen dat het risico op een bedrijfsongeval zo veel mogelijk wordt uitgesloten. Toch gebeuren er nog steeds ongelukken die voorkomen hadden kunnen worden. Of jij je werkgever aansprakelijk kunt stellen voor de eventuele schade die voortkomt uit zo’n bedrijfsongeval, hangt af van een aantal zaken. Het is belangrijk om eerst te weten wat we verstaan onder een bedrijfsongeval. Dat is een ongeval dat gebeurt tijdens werktijd of in je pauze als je op je werkplek bent.

Omdat jij je werk veilig moet kunnen doen, heeft je werkgever een zorgplicht. Dit houdt in dat hij de volgende verplichtingen heeft:

• Zorgen voor een veilige werkomgeving;
• Verzorgen van instructies over hoe jij veilig moet werken;
• Controleren of je ook veilig werkt;
• Zorgen dat je geen ongeval krijgt.

Wanneer er materiële schade of letselschade is ont staan omdat je werkgever zich niet heeft gehouden aan de zorgplicht, dan kun je hem aansprakelijk stellen. Je moet wel kunnen bewijzen dat de schade is ontstaan door het bedrijfsongeval. Kun je dat niet? Dan heb je, hard gezegd, geen zaak. In de rechtspraak geldt: wie eist, bewijst. Zonder dat bewijs is er eigenlijk niets mogelijk. Zorg dus dat je altijd alles bewaart wat als bewijs kan dienen. Heb jij je niet aan de veiligheidsregels gehouden? Bijvoorbeeld omdat je geen PBM’s droeg terwijl datwel moest. Of hebje je niet gehouden aan de veiligheidsvoorschriften? Dan kun je je werkgever niet aansprakelijk stellen. De situatie wordt weer anders als er schade is ontstaan door opzet of bewuste roekeloosheid. Hiervan is sprake wanneer je onder invloed bent van alcohol of drugs. Maar ook als je bijvoorbeeld bewust de veiligheidsinstructie van je werkgever negeert en alsnog het werk op de onveilige manier uitvoert. Wanneer het bedrijfsongeval is ontstaan door opzet of bewuste roekeloosheid, dan ben je zélf aansprakelijk. In dat geval heeft je werkgever de mogelijk heid om de schade op jou te verhalen. 

Rijbewijs/Code95/TCVT

Het kan zomaar zijn dat jij voor je werk een persoonsgebonden certificaat nodig hebt. Dit kan bijvoorbeeld een TCVT-registraat zijn, maar vergeet ook je rijbewijs niet. Je bent altijd zélf verantwoordelijk voor de verlenging hiervan. Ook als er bepaalde eisen worden gesteld om je certificaat te kunnen verlengen, ben je ervoor verantwoordelijk dat je hieraan kunt voldoen. Zo moet je dus ook zelf in de gaten houden of je nog wel voldoet aan eventuele scholingseisen en ervaringseisen. Merk je op dat je binnenkort bijgeschoold moet worden, maar je hebt nog niets hebt gehoord van je werkgever? Begin er zelf over. Het kan zijn dat de werkgever niet op de hoogte is van de wet- en regelgeving, of dat het door drukte erbij in is geschoten. Heb je als machinist een TCVT-registraat nodig voor je werk? Zorg dan dat dit altijd in orde is. Anders kun je je werk niet meer uitvoeren. Je werkgever moet dan kijken of hij je andere werkzaamheden kan aanbieden. Ook bij beroepschauffeurs kunnen er vervangende werkzaamheden worden aangeboden wanneer er sprake is van een ongeldig rijbe wijs. Maar je werkgever kan je ook op non-actief zetten. Als beroepschauffeur moet je nou eenmaal een geldig rijbewijs met code95 hebben.

Verkeer

Je bent niet alleen verantwoordelijk voor het hebben van de juiste, geldige certificaten zoals het rijbewijs, maar ook voor hoe je de weg op gaat. Als je met een voertuig over de openbare weg rijdt, dan gelden de regels van de verkeerswetgeving. Elk voertuig moet bijvoorbeeld voorzien zijn van dimlichten aan de voorzijde, stadslichten, richtingaanwijzers, achterlichten, remlichten en spiegels. Als het voertuig breder is dan 2,60 meter, of wanneer het voertuig werkzaamheden langs de openbare weg uitvoert, moet er geel zwaai- of knipperlicht gevoerd worden. Daarnaast gelden er nog speciale verkeersregels ten aanzien van onder andere de maximale belading, maximale lengte en breedte. Bij gebruik van het voertuig op de openbare weg, heeft de politie de taak van handhaving. Als het voertuig waarin jij rijdt niet voldoet aan de eisen van de weg, dan zal er een proces-verbaal worden opgemaakt. Daar ben jij als bestuurder verantwoordelijk voor. Je hebt er immers voor gekozen om met het voertuig de openbare weg op te gaan. Je bent niet alleen verantwoordelijk, maar ook aansprakelijk. Het feit dat je werkgever eigenaar is van het voertuig, doet voor de politie niet ter zake. Niet alleen bij een beboetbaar feit ben je als weggebruiker verantwoordelijk en ansprakelijk. Dit geldt ook voor een ongeval. Voor eventueel ontstane schade kan je werkgever de verzekering inschakelen. Maar soms is er niet enkel sprake van een deukje of kleine schade. Er zijn helaas ook voorbeelden van werknemers die willens en wetens met ondeugdelijk materieel de weg op gingen, een ongeluk met (ernstig) letsel hebben veroorzaakt en hieor eervon taakstraf hebben gekregen. Naast dat je dit natuurlijk niet op je geweten wilt hebben, wil je ook niet in aanraking komen met justitie. Dit kan gevolgen hebben voor de rest vaan je loopbaan.

Contact HZC

Heb jij een vraag over een ongeval dat je hebt mee gemaakt? Of heb je een vraag over aansprakelijk heid? Neem contact op met de Servicedesk. Dit kan via servicedesk@hzc.nl of 030-6006070. 

Dit artikel is ook gepubliceerd in het HZC Vakblad De Machinist 1-2024