Miljoenennota en reactie HZC

Miljoenennota: veel goede voornemens, weinig zekerheden

HZC houdt de vinger aan de pols

Meer werken moet lonen, inzet voor een beter functionerende arbeidsmarkt, nieuwe stikstofruimte die het slot op Nederland openbreekt, uitgestelde infrastructuurprojecten die weer opgepakt worden: op deze kabinetsplannen zegt HZC hartstochtelijk ja. Maar de wijze waarop dat moet gebeuren blijft in de plannen onduidelijk. Dus houdt HZC kritisch de vinger aan de pols.

Bestaanszekerheid

Voor 2025 is een lichte stijging van de koopkracht voorzien. Tegelijkertijd blijven middeninkomens worstelen met stijgende vaste lasten en steeds minder grip op de uitgaven. En juist bij die middeninkomens blijkt ook dat bij een inkomensstijging er netto nauwelijks iets overblijft door belastingen en toeslagen (de zogeheten hoge marginale druk).

Het kabinet kondigt op dit vlak een hervormingsagenda aan. Een fundamentele verbetering van de positie van middengroepen is alleen mogelijk als afbouw van inkomensafhankelijke maatregelen wordt gecombineerd met een substantiële stijging van het minimumloon en de lonen daarboven. HZC is heel benieuwd hoe het kabinet deze hervormingsagenda verder uitwerkt. Nu blijft er door de hoge marginale druk van inkomensstijgingen weinig over voor werknemers. En dat werkt verstorend op de arbeidsdeelname en ontmoedigt meer uren werken.

Arbeidsmarkt

Er is volle inzet nodig voor een beter functionerende arbeidsmarkt. Ook HZC is betrokken bij de afspraken met sociale partners onder meer over een betere bescherming van flexwerkers. Het is positief dat het kabinet doorgaat met de uitwerking van dit arbeidsmarktpakket.

Werknemers moeten ook gezond hun pensioen kunnen halen. HZC vindt voortzetting van de zwaarwerkregelingen daarvoor essentieel. Daarom moet er op korte termijn overeenstemming komen over een verbeterde RVU-regeling.

De krapte op de arbeidsmarkt vraagt om investeringen in innovatie en productiviteit. De voorgenomen bezuinigingen op de WW, het onderwijs en innovatie vindt HZC daarom zorgelijk, Verdienmodellen met arbeidsmigratie en het laag houden van lonen, uitbuiting en misbruik van constructies zijn volgens HZC niet de oplossing. De recente wetsvoorstellen op dat vlak van minister Van Hijum worden door HZC dan ook gesteund.

Stikstof en infrastructuur

Steeds vaker hoort HZC van zijn leden dat orderportefeuilles onder druk staan door de vele regels in ons land. Vooral de stikstofregels zetten de Nederlandse economie op slot. Nederland wil bij Europa aankaarten dat de kdw (kritische depositiewaarde, de neerslag van stikstof op de natuur) te streng is. Daar valt op zich wel wat voor te zeggen. Op zijn minst zijn de gehanteerde grenswaardes in Europa heel verschillend. Zo mag in Duitsland 280 g/ha op de natuur neerslaan voordat de grens overschreden wordt, terwijl dat in Nederland 0,07 g/ha is. Maar voordat er mogelijk een gunstig Europees besluit valt, zijn we wel een paar jaar verder. Dat duurt te lang, vindt HZC. Positief waardeert HZC het budget dat beschikbaar wordt gesteld voor innovatie, maar ook dat brengt op de korte termijn geen verlichting. Er blijft gelukkig wel een vrijwillige opkoopregeling voor boeren die willen stoppen, maar het budget daarvoor is grotendeels wegbezuinigd. Ook heeft het kabinet het budget voor het NPLG (Nationaal Programma Landelijk Gebied) wegbezuinigd, waar ook veel maatregelen in zitten die op de korte termijn soelaas kunnen bieden. Gelukkig hebben veel provincies al aangegeven door te gaan met hun provinciale programma’s voor het landelijk gebied. De vraag is dan wel of dat zonder de rijksbudgetten op korte termijn stikstofruimte op kan leveren.

Het is mooi dat het kabinet veel geld uittrekt om de woningbouw een impuls te geven en 17 uitgestelde grote infrastructuurprojecten weer in gang te zetten. Maar deze kabinetsplannen zouden wel eens in de wielen gereden kunnen worden door het ontbreken van stikstofruimte op korte termijn. HZC vraagt het kabinet om voor die korte termijn extra aandacht te hebben, dat is voor de infrasectoren van het grootste belang!